Các lớp da bình thường Da gồm 3 lớp: thượng bì, trung bì và hạ bì.
Lớp thượng bì là lớp trên cùng, có chức năng như một lớp bảo vệ da với môI trường bên ngoài. Các tế bào lớp thượng bì, các tế bào sừng hoá, dịch chuyển từ lớp đáy của lớp thượng bì lên lớp ngoài cùng tạo nên một khối lượng sừng lớn và làm cho lớp bên ngoài da thô ráp. Khi các tế bào này dịch chuyển ra lớp ngoài cùng, chúng sẽ bị bong ra. Nếu quá trình này không diễn ra bình thường thì da nhìn như có vảy.
Lớp trung bìDưới lớp thượng bì là lớp trung bì. Đây là lớp quan trọng nhất tạo nên cấu trúc da, kết nối các lớp da với nhau. Có nhiều hình thức kết nối với các chức năng khác nhau.
Ví dụ, collagen làm cho da khoẻ, protein có tên là glycosaminoglycans tạo độ căng cho da, và các sợi elastin tạo đồ đàn hồi cho da.
Sự kết nối giữa lớp thượng bì và lớp trung bì Kết nối giữa lớp thượng bì và lớp trung bì rất quan trọng. Các tế bào lớp thượng bì nhận được dưỡng chất thông qua mạng mạch máu ở lớp trung bì.
Lớp hạ bì
Lớp hạ bì chứa các tế bào mỡ. Các tế bào mỡ này làm cho da căng và đầy đặn.
Qúa trình lão hoá và nhăn da Theo tuổi tác các tế bào lớp thượng bì trở nên mỏng và kém đàn hồi. Da kém đàn hồi thì cũng làm giảm khả năng giữ ẩm cho da, đó là nguyên nhân làm cho da bị khô. Số lượng các tế bào lớp thượng bì cứ 10 năm lại giảm khoảng 10% và quá trình phân chia tế bào chậm đI, và theo thời gian da sẽ bị lão hoá.
Sự lão hoá ở lớp trung bì rất điển hình. Không chỉ lớp trung bì bị mỏng đI mà lớp collagen cũng táI tạo ít đI và các sợi elastin cũng giảm sút. Các thay đổi này làm cho da bị nhăn và chùng xuống. Cũng như vậy, các tuyến chất bã lại nhiều lên, tuyến mồ hôI cũng giảm đi. Cả hai thay đổi này làm cho da bị khô.
Mạng lưới mạch máu giữa lớp thượng bì và trung bì ngày càng ít đI, làm cho da dễ bị rạn. Việc này cũng làm giảm lượng dưỡng chất cung cấp từ lớp trung bì cho lớp thượng bì.
Cũng theo thời gian các tế bào mỡ ở lớp hạ bì cũng giảm đI, làm cho da nhăn và chùng rõ rệt. Tác động của ánh sáng mặt trời, không rõ căn nguyên, nội tiết tố, co cơ và thói quen biểu lộ trạng tháI trên mặt
Tác động gây lão hoá của ánh sáng mặt trời và nếp nhăn. Sự tiếp xúc với tia cực tím, UVA hoặc UVB từ ánh sáng mặt trời gây chiếm đến 90% hiện tượng lão hoá da sớm. Qúa trình lão hoá da bắt đầu xuất hiện từ lứa tuổi 20. Mức độ ảnh hưởng xấu đến da phụ thuộc vào thời gian tiếp xúc với ánh sáng mặt trời và sắc tố da của từng người.
Tác động của ánh sáng mặt trời đến lớp thượng bì. ánh sáng mặt trời làm cho lớp thượng bì mỏng đI và gây ra hiện tượng sừng hoá quá mức, ung thư biểu mô.
Tác động của ánh sáng mặt trời đến lớp trung bì ánh sáng mặt trời làm cho collagen ở lớp trung bì bị phá huỷ mạnh hơn so hơn quá trình suy giảm collagen do tuổi tác.
ánh sáng mặt trời phá huỷ sợi collagen và làm tăng các sợi elastin bất thường. Khi những sợi elastin bất thường này tăng lên, các enzyme metalloproteinases được sản xuất ra với số lượng lớn. Bình thường, các enzyme này táI tạo lại da bị tổn thương do ánh sáng mặt trời bằng cách sản xuất và táI tạo collagen. Tuy nhiên, khi enzyme này quá nhiều thì nó lại phá huỷ collagen, dẫn tới da bị tổn thương. Qúa trình này kéo dài sẽ làm tăng các nếp nhăn ở da.
Nhăn da không rõ căn nguyên
Da có thể bị nhăn do nhiều yếu tố khác nhau, như ánh sáng mặt trời, khói thuốc và ô nhiếm không khí.
Tác động của nội tiết tố và nhăn da Dường như da bị thay đổi do tác động của nội tiết tố khi mãn kinh hoặc suy giảm estrogen. Tuy nhiên, các nghiên cứu trên cơ thể con người không chứng mình được những thay đổi nào là do suy giảm estrogen và thay đổi nào là do ánh sáng mặt trời hoặc lão hoá theo tuổi tác. Thí nghiệm ở động vật cho thấy, nếu estrogen giảm thì collagen giảm 2% 1 năm và độ dày của da giảm 1% 1 năm.
Co cơ và nhăn da
Thói quen biểu lộ cảm xúc trên mặt là nguyên nhân làm da bị nhăn và giảm độ đàn hồi. Các nếp nhăn giữa 2 cung mày và vùng đuôI mắt tăng lên khi các cơ dưới da ở những vùng này thường xuyên phảI hoạt động.
Vẻ mặt nghiêm nghị và nhăn da Tác động của vẻ mặt nghiêm nghị làm da bị chùng rõ rệt, làm cho da ở góc hàm và mi mắt sệ xuống. |